Izerskie Garby - Wymarła baza - Miejsca zapomniane -

Wymarła baza

fotoPort.pl fot. Krzysztof Romańczukiewicz

Wymarła baza. Izerskie Garby – budynki nieczynnej kopalni kwarcu – Miejsca zapomniane

Budynki dawnego kamieniołomu na Izerskich Garbach

Coś z Hłaski

Na Wysokim Grzbiecie Gór Izerskich, tuż pod kopulastym wierzchołkiem o wysokości 1084 m n.p.m. stoi kilka budynków dawnej bazy kamieniołomu kwarcu. Kilkadziesiąt metrów na północ stok kończy się obrywami skalnymi. To najwyżej położony kamieniołom w Polsce.

Dziwne i dość niesamowite to miejsce. Przypomina scenografię filmu, lecz jest prawdziwe. Dystans od siedzib ludzkich dodaje niewątpliwie takim miejscom odpowiedniej aury. A percepcja podczas samotnej, zimowej wędrówki po grzbiecie Gór Izerskich z pewnością jest zwielokrotniona.

Trafiłem na chwilę przed szybkim styczniowym zmierzchem. Piękne, wyraziste światło sprzyjało kadrowaniu. Gdzieś przez myśl przemknął mi tytuł znanego opowiadania Marka Hłaski – klimatem był zbliżony do tego co zobaczyłem.

Okolice są niewątpliwie atrakcyjne także dla poszukiwaczy rozległych górskich panoram.

Wymarła baza – Izerskie Garby

Baza kamieniołomu kwarcu „Stanisław” na Izerskich Garbach była użytkowana od lat pięćdziesiątych do dziewięćdziesiątych XX wieku. Jeszcze jakiś czas temu teren był strzeżony a same budynki i urządzenia zachowane – tutaj galeria zdjęć wykonanych w 2009 roku, gdy teren był strzeżony i zarządzany przez nadleśnictwo – wtedy jeszcze istniało wyposażenie – urządzenia, maszyny i niesprawne pojazdy. Później urządzenia zdemontowano a budynki pozbawione stróża pozostawiono. Sam kamieniołom nie jest obecnie eksploatowany choć, prawdopodobnie istnieją jakieś plany wydobywcze.

Budynki dawnego kamieniołomu – kuchnia dla pracowników

Wymarła baza – budynki nieczynnego kamieniołomu na Izerskich Garbach

Biały Flins

Bardzo długa jest historia działalności człowieka w tym odludnym – a z uwagi na wysokość i klimat mało sprzyjającym miejscu. Już w średniowieczu walońskie zapisy o miejscach występowania poszukiwanych minerałów opisywały tą część Wysokiego Grzbietu jako teren bogaty w drogie kamienie – i rzeczywiście, pokładom kwarcu towarzyszą tu kryształu górskie, ametysty, granaty i fluoryty. Sam kwarc – biały i różowy – był tu eksploatowany od kilku wieków jako cenny surowiec do wytopu szkła. Później także był to surowiec dla hutnictwa i przemysłu elektronicznego.

Miejscowa legenda mówi o ukryciu na północnych stokach tej góry w dawnych pogańskich czasach figury bożka Flinsa wykonanej ze złota . Dawna niemiecka nazwa Izerskich Garbów Weiss Flins odwoływała się właśnie do tej historii. Sąsiadujące wzniesienie Zwalisko usiane malowniczymi skałkami było także miejscem owianym legendą o skarbach i pokładach drogich kamieni – których od średniowiecza tu poszukiwano.

Kamieniołom na Izerskich Garbach

Żyła kwarcu eksploatowana na Izerskich Garbach jest długa na około dziesięć kilometrów, sam minerał jest bardzo czysty , o zawartości krzemionki 97-98 %. Kamieniołom Stanisław ma ok 60 głębokości, ma budowę tarasową, jest pięć poziomów wydobywczych. Znacznie niżej na północnym stoku, już w pobliżu Rozdroża Izerskiego jest jeszcze jeden, mniejszy kamieniołom. Ponad nim znajduje się sztolnia o długości ok. 300 m gdzie także wydobywano kwarc.