Mak polny. Czarodziej przydrożny

Mak polny fot. Krzyszfof Romańczukiewicz fotoPort.pl

Mak polny żywą czerwienią płatków ubarwia przydrożne rowy albo też wybiera leżące odłogiem nieużytki. Czasem, jako chwast wchodzi nieproszony w łany zbóż. Ten kwiatek o delikatnych jaskrawych płatkach już od bardzo dawna towarzyszy człowiekowi – nie tylko jako szybko przemijająca ozdoba przełomu wiosny i lata. Roślina ta ze względu na swe właściwości – zawartość alkaloidów o właściwościach nasennych, przeciwbólowych, narkotycznych, przeciwkaszlowych, zwiotczających czy przeciwbiegunkowych już od dawna znajdowała zastosowanie w medycynie. Składnikami wielu leków były i są alkaloidy takie jak morfina, papaweryna, kodeina, tebaina. Występują one w wyschniętym soku makowym (opium), słomie makowej, makówkach czy nasionach – jednak Mak polny nie ma owych alkaloidów zbyt wiele, znacznie większą zawartość tych związków posiada niewystępujący u nas w stanie dzikim Mak lekarski.

Po burzy fot.Krzysztof Romańczukiewicz www.fotoport.pl

Obecnie w Europie przetwarzanie opium jest zabronione – jednak kiedyś opium a szczególnie zawarta w nim morfina była najsilniejszym znanym lekiem przeciwbólowym i często była wykorzystywana dając ulgę cierpiącym, choć powodowała silne uzależnienie. Od kilku tysięcy lat człowiek w obrzędach wróżbiarskich, wizjonerskich, szamańskich wykorzystywał właściwości narkotyczne maku.

Makowy motyw

Po dawnych czasach i wierzeniach pozostał choćby zachowany zwyczaj – makowe ziarenka do dziś są składnikiem choćby jednego dania wigilijnej wieczerzy. Do połowy dziewiętnastego wieku wierzono także, że ziarenka to dobry środek na upiory i wampiry – osobnikom podejrzewanym, że mogą po śmierci zamienić się w złowrogie stworzenia wsypywano do trumny garść maku (wierzono, że upiór aby wyjść w nocy z trumny musi najpierw skrupulatnie policzyć wszystkie ziarenka – i – jak można się domyślić, nie starczyło mu na to czasu do rana).

Maki fot.Krzysztof Romańczukiewicz fotoPort.pl

Mak, z uwagi na ilość nasionek (w jednej makówce jest ich ok. 2000) był uznawany za symbol płodności a jego witalność potwierdza także fakt, iż nasionka leżące w glebie mogą wykiełkować nawet po 30-40 latach. Kwitnące maki są często wykorzystywanym motywem i symbolem przez twórców. Często znaczenie tej rośliny symbolizowało szybko poruszające się koło przemian życia i śmierci. W naszej kulturze najbardziej znany makowy motyw zawierają słowa piosenki “Czerwone maki na Monte Casino”.

Najpiękniej wyglądają makowe płatki prześwietlone słonecznym blaskiem – gdy słońce jest nisko, tuz nad horyzontem – to też najciekawsza pora na fotografowanie tych kwiatów.