Czosnek niedźwiedzi – ukryte moce w zielonych liściach

Kwitnący czosnek niedźwiedzi (Allium ursinum) – las w Górach Kaczawskich                              fot. Krzysztof Romańczukiewicz fotoPort.pl

Lasy o czosnkowym zapachu

Wiosenne wędrówki po lasach pozostawiają różnorodne obrazy budzącej się przyrody – odbierane i zapisywane są one w naszym umyśle poprzez różne zmysły. Rośliną, którą podczas kwitnienia odbieramy intensywnie najpierw za sprawą powonienia jest czosnek niedźwiedzi. Ten dziki czosnek zakwita na biało w przełomie kwietnia i maja. Występuje zarówno w niższych położeniach górskich (w lesistych dolinkach potoków jak i na bardziej żyznych stokach) oraz w lasach nizinnych. Rozkwitające łany czosnku poczujemy z daleka – pachną właśnie czosnkiem – lecz, jest to zapach bardziej łagodny i przyjemniejszy niż zapach czosnku powszechnie używanego w kuchni. Podobnie rzecz ma się ze smakiem czosnku niedźwiedziego.

Coraz częściej owa dziko rosnąca odmiana czosnku jest dziś doceniana i stosowana jako dodatek kulinarny. Wymieniona już łagodność zapachu i smaku okazuje być się sporą zaletą. Wiązki liści tej rośliny często widuję ostatnio w sklepach i na zieleniakach. Możemy ją stosować nie tylko zamiast tradycyjnego czosnku a także jako zielony dodatek do kanapek, sałatek oraz wszędzie tam, gdzie tyko fantazja nam podpowie. Liście do zastosowań kulinarnych powinny być zbierane tuż przed kwitnieniem lub w jego pierwszej fazie – później stają się łykowate i twarde.

Czosnek niedźwiedzi

Sposobem aby osłabić nieco charakterystyczny i mało przyjemny zapach po spożyciu czosnkowych potraw jest dodanie do nich świeżej natki pietruszki albo też dołączenie jako napitku czerwonego wina.

Daje moc niedźwiedziom, dobry na upiory

Pochodzenie nazwy tej rośliny i początek jej wykorzystania przypisuje się starej germańskiej legendzie – mówiła ona o zwyczaju niedźwiedzi budzących się z zimowego snu – ich pierwszym pokarmem miały być zielone liście dzikiego, leśnego czosnku – odtąd nazwanego czosnkiem niedźwiedzim (Allium ursinum). Podpatrzony przez ludzi specjał misia stał się na pół czarodziejskim zielem dającym „niedźwiedzią moc”. Rodzima nazwa zwyczajowa tej rośliny potwierdza, iż od wieków była ona w magicznym arsenale doskonale znana. Nazywano ją „cebulą czarownic”. Czosnek (także ten uprawny) był uważany za niezawodny środek walki z upiorami – wystarczyło mieć go ze sobą albo często spożywać. Wianuszki czosnkowych cebulek wieszano w domach, by moc czosnku chroniła ludzi.

Kwiatostan czosnku niedźwiedziego

Uwaga – istnieje ryzyko pomylenia liści czosnku niedźwiedziego z liśćmi konwalii majowej (może ona powodować nawet śmiertelne zatrucie) – należy zwrócić uwagę na różniące je szczegóły, choćby zapach charakterystyczny dla czosnku.

Fitomedycyna a cebula czarownic

Dziś, gdy spojrzymy na dawne zwyczaje i wierzenia dotyczące czosnku poprzez pryzmat współczesnych badań nad jego właściwościami dojdziemy do przekonania, że mądrość ludowa nie jest pustym sloganem. Okazuje się, że czosnek niedźwiedzi może być roślinnym lekiem o „ dużej sile rażenia” wobec drobnoustrojów atakujących nasz organizm. Roślina ta wydziela fitoncydy (są one obecne zarówno w glebie jaki i w powietrzu), które ograniczają wzrost niekorzystnych dla nas patogenów mikrobiologicznych (allicyna jest takim związkiem czynnym czosnku). Nawet przebywanie w lesie gdzie są duże skupiska czosnku może być dla naszego organizmu korzystne. Posiada on także wiele innych właściwości, które mogą być pomocne w leczeniu dość szerokiego spektrum dolegliwości.

Spożywanie liści czosnku niedźwiedziego wpływać może korzystnie poprzez:

– działanie bakteriobójcze i pierwotniakobójcze

– przeciwcukrzycowe

– zmniejszenie zagrożenia zawału i udaru (zawartość adenozyny w czosnku działa na prawidłowy rytm serca oraz rozszerza naczynia krwionośne obniżając ciśnienie), czosnek polepsza także stosunek cholesterolu HDL do LDL zapobiegając miażdżycy

– działanie żółciopędne i żółciotwórcze – polepsza trawienie, zapobiega wzdęciom (jednak nie jest wskazany dla osób z chorobą wrzodową)

– działanie przeciwnowotworowe

– odtruwa i oczyszcza organizm dzięki bardzo wysokiej zawartości siarki

– poprawia kondycję włosów i paznokci także za sprawą dużej zawartości siarki

Wiele ciekawych informacji o zastosowaniu czosnku niedźwiedziego znajdziemy na stronie dr Henryka Różańskiego.

Las nad Strzegomką – początek kwitnienia czosnku niedźwiedziego

Uwaga – czosnek niedźwiedzi objęty jest częściową ochroną – w zależności od województwa 

©   Jeśli prezentowane fotografie chcą Państwo wykorzystać proszę o kontakt. Zdjęcia chronione są prawem autorskim.