Zamek Owiesno. W krainie najpiękniejszych ruin

Brama do zamku. Zamek Owiesno

Zamek Owiesno fotoPort.pl

Zamek w Owieśnie, ruiny fotoPort.pl

Ruiny zamku Owiesno fotoPort.pl

Zamek Owiesno – ruiny wyzwaniem dla wyobraźni

Owiesno jest położone położone nieco z boku i poza kierunkami głównych dolnośląskich tras turystycznych – i może sprawić radość poszukiwaczom ciekawych, zapomnianych zabytków. Choć, dziś to kompletna ruina, nie brak jej jednak urody. Założenie obronne zbliżone do koła o średnicy 30 m zajmują ściany dawnych pomieszczeń (a było ich ok. 60), murów obronnych i wieży, mające wysokość często trzech kondygnacji. Zamek otoczony jest dawną fosą (dziś suchą) także w kształcie okręgu, posiada dwie bramy – od południa i północy. Obok znajdziemy dawny folwark z oficyną, ciekawym domem ogrodnika oraz resztkami dawnego założenia parkowego. Barokowa brama wjazdowa na teren zamkowy jest ładnie odrestaurowana przez obecnego właściciela obiektu – Fundację “Zamek Chudów”. Zamek możemy jedynie oglądać obchodząc go wokół fosy – (środek zamkowych ruin nie jest udostępniony, wymaga odgruzowania i zabezpieczenia). Aby wspomóc wyobraźnię możemy na dawnej kartce pocztowej zobaczyć jak wyglądał zamek.

Ruiny zamku Owiesno fotoPort.pl

Ruiny zamku Owiesno fotoPort.pl
Pierwsze wzmianki w kronkach o Owieśnie (Ovesonovo) sięgają roku 1260, opisywane wtedy było jako gród obronny. Do 1579 zamek był w rękach śląskiego rodu Pogorzelów (von Pogarell), a później aż do 1797 roku właściciele się zmieniali dość często. Od wspomnianego 1797 roku znajdował się w rękach rodziny von Seidlitz (aż do roku 1945), przechodząc szereg przebudów, stając się siedzibą o wielu barokowych cechach – nie tracąc jednak przy tym swojego pierwotnego, obronnego charakteru.

Owiesno. Ruiny zamku fotoPort.pl

Owiesno, czy tu był Pan Samochodzik ?

Powieść Zbigniewa Nienackiego “Pan Samochodzik i Templariusze” wydana po raz pierwszy w 1966 roku rozpalała wyobraźnię mojego pokolenia.
Fabuła książki i późniejszego serialu opiera sie na opowieści jak to Pan Samochodzik, historyk sztuki poszukuje z grupą harcerzy ukrytego gdzieś w pokrzyżackim zamku skarbu templariuszy, jest też w książce wątek sensacyjno-kryminalny. Na ziemiach, które wcześniej były niemieckie wszystko było dla dziecka tajmnicze i każda zabytkowa budowla musiała ukrywać skarby – tak przynajmniej nam się wydawało. I poszukiwanie skarbów było jedną z ulubionych zabaw dzieci w tamtych latach. W niektórych wcześniejszych opisach historii zamku w Owieśnie sugerowano związek budowli z zakonem templariuszy. Jednak, były to zapewne miejscowe legendy, które być może przyczyniły się do szybkiego zniszczenia zamku.

Brama. Zamek w Owieśnie fotoPort.pl

Jak szybko stworzyć malowniczą, romantyczną ruinę. Los zamku po drugiej wojnie.

Duże pałace, zamki – których na tych ziemiach nie brakowało a które stanowiły ciężar dla ówczesnej gospodarki opartej na ideologii socjalistycznej . Zbyt duży. Gospodarzyły w nich państwowe “uspołecznione” przedsiębiorstwa – jednak, gdy trzeba było wykonać remont to najczęściej nie znajdowano na to funduszy, obiekty wtedy opuszczano a dodatkowo pozostawały bez żadnego dozoru. Padały łupem “zbieraczy”, szabrowników – a że w tamtej epoce brakował wszyskiego, więc skuwano kafelki z posadzek, dachówki zdejmowano, ramy okienne wyjmowano…
Zawsze znajdą się też dorosłe “dzieci” widzące w każdej wnęce starych ścian zamurowane skrzynie. Zostają ogromne dziury, ściany pekają, rozebrany dach już nie chroni konstrukcji… Z niebywałą szybkością, materialny świadek historii budowany setki lat, kosztem pracy pokoleń – ginie w lat kilka.
Tak też stało się z zamkiem w Owieśnie. W 1945 roku zamek zajmuje Armia Czerwona. Później rezyduje tu filia legnickiego NKWD, następnie obiekt przejmuje kółko rolnicze – by wkrótce zamek opuścić. Obiekt pozostawiony bez opieki pozbawiany był wszystkiego, co mogło mieć wartość. W latach sześćdziesiątych (1964) zawaliła się zamkowa wieża.

Zarośniętą kupą ruin zainteresowano się dopiero po przemianach ustrojowych. Dziś jest to własność Fundacji “Zamek Chudów”, która oczyściła i uporządkowała teren wokół zamku.