Wschodnie Karkonosze fotoPort.pl

Wschodnie Karkonosze - ścieżkami jesiennej ciszy

Kilka nocy w połowie sierpnia to czas "spadających gwiazd". Na niebie możemy wtedy zobaczyć prócz  roziskrzonych gwiazdozbiorów także wpadające w ziemską atmosferę i spalające się w niej ogniste meteory nazwane Perseidami. W tym roku to widowisko zostało wspaniale wzbogacone o widoczną przez dwie noce zorzę polarną.

Ruiny pałacu w Pątnowie fotoPort.pl

Pałac w Pątnowie – klasyka ruiny i zapomnienia

Do niewielkiego Pątnowa dojedziemy autostradą A4 – w okolicach Legnicy wyszukajmy zjazd na Chojnów (lub Lubiatów) – i dalej, jeszcze chwilę podróżując lokalnymi drogami znajdziemy się u celu naszej wyprawy. Zespół pałacowy, a raczej jego ruina znajduje się w dawnym założeniu parkowym, które dziś przypomina zwyczajny las, choć z niezwykłymi okazami drzew – wśród nich jest okazały dąb “Tatar”, którego wiek szacuje się na 350 lat oraz piękne okazy platanów, sosna wejmutka, stare jawory i buki.

Szczeliniec Wielki

Szczeliniec Wielki - najpiękniejsze miejsca Dolnego Śląska

Na wierzchołku Szczelińca Wielkiego dominują  fantazyjnie uformowane skały piaskowcowe - bloki skalne stoliwa są głęboko popękane tworząc labirynty głębokich szczelin - jedna z nich to tzw. Piekiełko ma ok. 17 m głębokości - sprowadza do niej atrakcyjny szlak turystyczny kluczący po rozległym wierzchołku Szczelińca.

Otoczone fosą ruiny zamku w Pielaszkowicach

Zamek w Pielaszkowicach. Fatalna decyzja Napoleona

Pielaszkowice to wioska w okolicy dolnośląskich Kostomłotów - i wydawać by się mogło, iż nic ciekawego tu nie zobaczymy. Jednak, na jej północno-wschodnich obrzeżach, nieopodal dawnego folwarku, wśród  grup okazałych drzew i gęstych krzewów, które są wspomnieniem dawnego parku wypatrzeć możemy mury okazałej niegdyś budowli.

Gompa Darnków fotoPort.pl

Mały Tybet w Kotlinie Kłodzkiej - Darnków

Nieopodal Lewina i Kudowy, w Górach Stołowych leży malowniczo położona, maleńka wioska Darnków. Do połowy lat  dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku wioska ta niczym specjalnym się nie wyróżniała - wtedy to, siedem hektarów terenu w górze wsi zostało podarowane buddyjskiemu lamie  j.św. Czime Rigdzinowi Rinpocze - i decyzją lamy na tym terenie powstała buddyjska świątynia (gompa) z niewielkim klasztorem.

Goryczka trojeściowa fotoPort.pl

Góry, zioła i kwiaty. Goryczka trojeściowa

Na górskich trasach wczesnojesiennych wędrówek - czy to w Tatrach, Karkonoszach czy Beskidach - z całą pewnością natkniemy się na okazałe, niebiesko-fioletowe, lazurowe (a rzadko białe lub błękitno-białe) kwiaty goryczki trojeściowej.

Wiatrak, Sudety fotoport.pl

Wiatraki na Dolnym Śląsku. Przeszłość i… przyszłość.

Jeszcze w połowie XX wieku dolnośląski krajobraz był często urozmaicony malowniczymi skrzydlatymi budowlami usadowionymi na wzgórzach. Wiatraki niewątpliwie dodawały uroku i wyróżniały krajobraz, podobnie jak średniowieczne zamki czy barokowe pałace. Dziś już niewiele tych budowli znajdziemy na dolnośląskiej ziemi.

Jeleń szlachetny. fot.Krzysztof Romańczukiewicz fotoPort.pl

Jeleniem być. Niełatwe życie  koronowanego króla lasu.

Ciężar kilkunastu kilogramów noszony na głowie od jesieni poprzez zimę aż do przedwiośnia …. kto spróbuje? Tyle średnio waży w pełni rozwinięte poroże 10-12 letniego jelenia. Cóż, władza musi ciążyć… Oczywiście władza jest magnesem dla płci przeciwnej  i ona czyni, iż taki rogacz – byk jest atrakcyjny dla powabnych łani.

Paul Keller - zapomniana płaskorzeźba w karkonoskim lesie

Paul Keller - zapomniana płaskorzeźba w karkonoskim lesie

Zbocza Karkonoszy usiane są licznymi, większymi bądź mniejszymi granitowymi skałkami. Wśród nich możemy odnaleźć takie, które były wykorzystywane jako naturalne monumenty - ryto na nich inskrypcje, daty. Na jednej z niewielkich skałek w okolicach Borowic odnajdziemy płaskorzeźbę przedstawiającą profil głowy Paula Kellera - popularnego na przełomie XIX i XX wieku niemieckiego pisarza i poety o dolnośląskim rodowodzie. Także tematyka i akcja książek pisarza była głównie osadzona na terenie Dolnego Śląska - w tym, właśnie w Karkonoszach.

Kozica tatrzańska fotoPort.pl

Królowa turni – Kozica tatrzańska

Podpatrywanie kozic zawsze było dobrym powodem, aby zatrzymać i uspokoić oddech  w czasie podejścia na tatrzańskich ścieżkach. Widok tych zwinnych zwierząt i obserwacja jak sobie radzą w pięknym ale i jakże surowym świecie wysokich gór był zawsze dodatkowym bonusem wędrówek – podobnie jak spotkania ze świstakami, czy innymi dzikimi mieszkańcami Tatr.

zimowit jesienny

Góry, zioła i kwiaty. Zimowit jesienny - piękny, groźny i pomocny

Zimowit jesienny barwnym akcentem zamyka okres kwitnienia w górskim świecie. Na widok tych okazałych, różowo-liliowych kwiatów na podmokłych łąkach mamy skojarzenia z łanami kwitnących pół roku wcześniej szafranów. Zimowit jesienny to kwiat raczej podgórski i wyżynny, nie przepada za bardzo wysokimi stanowiskami  (w Polsce najwyższym znanym stanowiskiem jest Polana Chochołowska ok. 1150 m n.p.m.). Lubi on prześwietlone zarośla i mokre, ale słoneczne łąki - tam też zakwita, często masowo, łanami podobnymi jak krokus. Pojawia się na początku września i kwitnie do końca października. Spotkać go możemy także jako ozdobę ogródków.

Szpak fotoPort.pl

Szpak - lotny spryciarz

Przylatują do nas wczesną wiosną i od tej chwili ich wesołe, różnorodne śpiewy i szczebioty wypełniają parki i ogrody aż do połowy jesieni. Z łatwością można je zobaczyć w sadach, na polach łąkach i w parkach. Szpak to ptak energiczny, pełen życia i łatwo się przystosowuje do nowych warunków  - posiada też spory poziom inteligencji objawiający się w niespotykanych u innych gatunków zachowaniach.

Dziewięćsił bezłodygowy fotoPort.pl

Dziewięćsił  – magiczna dziewiątka na górskiej łące

Dziewięćsił bezłodygowy swym oryginalnym pięknem zwracał na siebie uwagę już od bardzo dawna. Motyw kwiatu przypominającego słoneczną tarczę z charakterystycznie promieniście odchodzącymi od króciutkiej łodygi pierzastymi liśćmi obecny jest w różnych kulturach. U nas najbardziej znane jest wykorzystywanie stylizowanego dziewięćsiła w zdobnictwie górali podhalańskich – szczególnie upodobali go sobie cieśle zdobiący balustrady góralskich domów. To także górale nadali mu nazwę – a nawiązuje ona do ich przekonania, iż jest to roślina dysponująca mocą magiczną.

Dariusz Miliński - artysta, malarz fotoPort.pl

Noe z Pławnej - Dariusz Miliński, artysta spełniony

Jakże inaczej wyglądałyby malownicze zakątki Dolnego Śląska gdyby ziemia ta wydała na świat więcej postaci tak pełnych wyobraźni, twórczej pasji  i umiłowania do swej małej ojczyzny. Dariusz Miliński najbardziej znany jest jako malarz - ale artystą jest wszechstronnym, chętnie sięga do innych form artystycznego przekazu. 

Marmota marmota latirostris

Świstak tatrzański - wesoły śpioch

Spośród charakterystycznych reprezentantów tatrzańskiej fauny świstak bez wątpienia zajmuje czołowe miejsce w rankingu stworzeń sympatycznych a przy tym niegroźnych. Świstaka spostrzec wcale nie jest tak łatwo, szczególnie początkującemu tatrzańskiemu turyście, który krótkich gwizdów odbijających się echem o skalne ściany wcale nie łączy z bliską obecnością tych zwierząt. Gryzoń ten z grubsza jest wielkości domowego kota  - a umaszczenie zdecydowanie pomaga mu wtopić się w otoczenie i pozostać niezauważonym. Jeśli ktoś widział świstaka w Alpach, lecz nie widział w Tatrach -  to mogę potwierdzić - ten alpejski jest zdecydowanie mniej płochliwy i można podczas wędrówek nie tylko go zobaczyć ale wręcz dotknąć. Nasz świstak jest po przejściach, gdyż były okresy gdy w Tatrach jego liczebność była na progu całkowitego wyginięcia. Ostrożność wobec ludzi poniekąd uratowała tą populację.

Granica Św. Jana - monolityczny słup graniczny z XIII w

Monolity sprzed 700 lat – zapomniana granica św. Jana

Na każdego, kto zechce poświęcić swój czas i nieco wysiłku aby odnaleźć te ciekawe, lecz zapomniane zabytki czeka nagroda. Imponujący jest widok tych sporych, najczęściej przekraczających 2 metry kamiennych słupów pokrytych inskrypcjami, które przypominają ryty starożytnych cywilizacji.

Droga wiodła do bramy. Opuszczone gospodarstwo. Wzgórza Włodzickie.

Tu już nikt nie mieszka… Wzgórza Włodzickie

W malowniczych dolinkach potoków wśród wzgórz rozsiane są niewielkie miejscowości, często o zabudowie mocno rozproszonej.  W licznych przysiółkach o niezbyt dobrze rozwiniętej strukturze drogowej znajdziemy częściej niż w innych pasmach Sudetów opuszczone, niszczejące domostwa.  Przyczyny ucieczki wcześniejszych mieszkańców bywały różne – czasem były to trudne warunki życia a innym razem tragiczne zdarzenia losowe, takie jak pożary.

Ryty - napisy na skałach pod zamkiem Bolczów

Naskalne ryty pod zamkiem Bolczów

Kilka lat temu prasa w Kotlinie Jeleniogórskiej pisała o odkryciu "tajemniczych napisów" pod zamkiem Bolczów.  Dzięki listownym opisom dawnej mieszkanki tych ziem Dory Puschmann, które otrzymał mieszkaniec Janowic Wielkich można było odnaleźć na skale pod zamkiem (po stronie północno zachodniej) ryte w granitowej skale napisy upamiętniające wycieczkę i pobyt w ruinach zamku : Alexandry - cesarzowej Rosji, Augusty - księżnej legnickiej, Mari - księżnej Prus, , Elżbiety - księżnej Prus, Karola - księcia Prus,  Wilhelma - księcia Prus, Karoliny - księżnej Hesji.

Krzyż „ Der tote Junge” - Zamordowany młodzieniec

Dwa krzyże w miejscach dramatów, dwie historie sprzed wieków. Krzyż Carla i Martwy młodzieniec. Góry Sowie.

 (...) Rankiem, w jesienną niedzielę 19 września 1824 roku dwunastoletni Gottfried Scholz jak co dzień pognał z Lutomii Górnej powierzone mu pod opiekę stado bydła na położone na stokach Cerkwicy, wysoko pod lasem pastwiska. Jego wędrówkę bacznie obserwował ukryty w zaroślach na skraju lasu młody jeszcze, 31-letni mężczyzna (...)

Cerkiew w Starych Oleszycach. fotoPort.pl

Opuszczona cerkiew – Stare Oleszyce. Zatrzymany czas wielokulturowej II Rzeczpospolitej.

Roztocze – i całe wschodnie pogranicze ma pewną duchową nić pokrewieństwa z terenami zachodnimi czy północnymi. Dopatrzeć się można miejsc, które są nieco odrębne kulturowo  a które żywo przypominają inny, odległy, przeszły już świat. Świat sprzed kataklizmu wojny, który zginął bezpowrotnie. Zapraszam do bramy czasu - opuszczonej cerkwi w Starych Oleszycach na Roztoczu.

Dawna Stacja kolejowa Lewin Kłodzki.

Stacyjki przy torach donikąd

Pordzewiałe tory, pochylone kikuty semaforów. Trudno nie oprzeć się przeświadczeniu, że lokomotywa dziejów pędzi już w zupełnie innym kierunku. Kroki nieobecnych podróżnych nie wydeptują trawy zarastającej perony a spore drzewka, które rosną rzędami wzdłuż torów nie przeszkadzają już nikomu.

Ruiny cerkwi i dawny cmentarz - Huta Różaniecka. fotoPort.pl

Ruiny cerkwi i dawny cmentarz – Huta Różaniecka

Wędrując po Roztoczu nieopodal słynnego rezerwatu Szumy, wśród sielskiego krajobrazu możemy zobaczyć urokliwą pamiątkę przeszłości – ruiny cerkwi pw. św. Mikołaja i zespół kamiennych krzyży nagrobnych dawnego cmentarza.  Szczególnie owe krzyże – najczęściej dziewiętnastowieczne (podobno niektóre z XVII wieku),  proste aczkolwiek pokryte inskrypcjami (zdarza się,  że obustronnie) zasługują na uwagę i mówią  sporo o nieżyjących mieszkańcach – możemy dowiedzieć się np. jaki zwód wykonywali. Ruiny cerkwi  są niewielkie, bo i liczba wyznawców prawosławia w okolicy nie była liczna. Różne są opowieści o zniszczeniu cerkwi – najczęściej powtarza się historia o spaleniu jej w czerwcu 1943 roku podczas walk wojsk niemieckich z okolicznymi partyzantami.

Opuszczone miejsca w Kotlinie Kłodzkiej fot. Krzysztof Romańczukiewicz www.fotoPort.pl

Tu już nikt nie mieszka… Opuszczone miejsca w Kotlinie Kłodzkiej (1)

Są takie miejsca w Polsce, gdzie mimo kilkudziesięciu lat które minęły od zakończenia drugiej wojny światowej wciąż jeszcze unosi się mgiełka lat poprzedzających ten kataklizm. Znajdziemy ją w wielu miejscach Dolnego Śląska, Beskidu Niskiego czy w Bieszczadach. Wszędzie tam, gdzie dawni mieszkańcy zostawili swój ślad bez kontynuacji. Pewnie mnóstwo takich miejsc jest na obecnej Ukrainie, Białorusi czy Litwie – tam, gdzie  domy Naszych  Przodków przeszły w ręce nowych właścicieli bądź zapomniane rozsypują się w pył. Wchodząc i szukając zaginionego czasu na Dolnym Śląsku pamiętam także o domu moich Przodków pozostawionym w galicyjskim miasteczku wśród gór.

Wschód księżyca ( tzw.superpełnia) nad Ślężą widziany z Gór Sowich

Ślęża – góra pytań, zagadek i hipotez

Mało które miejsce na Dolnym Śląsku budzi taką ciekawość czy zainteresowanie badaczy i fascynatów różnych dziedzin jak Ślęża. Ta odległa o 40 km od Wrocławia góra gwałtownie wyrasta grzbietem przewyższającym o dobre 500 m łagodne pagóry Niziny Wrocławskiej  i Przedgórza Sudeckiego by osiągnąć bezwzględną wysokość 718 m n.p.m. Jej wybitna sylwetka panująca nad rozległą okolicą budziła emocje i intrygowała od początków bytności człowieka w tym regionie.

Dawny kościół św.Michała Archanioła Okrzeszyn

Na końcu świata. Dawny kościół św. Michała Archanioła w Okrzeszynie.

 Na końcu wsi, tam, gdzie droga wiodąc do granicy już wkracza w las, zobaczymy na wzgórku niewielki, otoczony murem kościółek. Z oddalenia widać było, iż jego stan nie jest najlepszy a ścieżkę wiodącą ku bramie zarasta trawa. Jako, że brama była otwarta zajrzeliśmy na dawny cmentarz a także poprzez uchylone drzwi do wnętrza tego niewielkiego kościoła. W środku były elementy kamieniarki z cmentarza oraz … coś, jakby niewielka, drewniana, o kunsztownej snycerce trumna.

Perseidy i zorze polarne -Miłków - fotoPort.pl

Noce "spadających gwiazd" i... zorzy polarnych! Minutowy film poklatkowy

Kilka nocy w połowie sierpnia to czas "spadających gwiazd". Na niebie możemy wtedy zobaczyć prócz  roziskrzonych gwiazdozbiorów także wpadające w ziemską atmosferę i spalające się w niej ogniste meteory nazwane Perseidami. W tym roku to widowisko zostało wspaniale wzbogacone o widoczną przez dwie noce zorzę polarną.

Ogród Japoński w Jarkowie

Dolnośląskie ogrody – Ogród Japoński w Jarkowie

Jarków położony w Kotlinie Kłodzkiej tuż przy granicy z Czechami byłby wioseczką zupełnie zapomnianą gdyby nie pasja i praca jednego człowieka. Od 1980 roku pan Edward Majcher tworzy swoje dzieło sztuki – na powierzchni ok. tysiąca metrów kwadratowych powstały ścieżki, strumyki, kaskady, jeziorka – a wśród tego gęstwina kilkuset wyselekcjonowanych roślin wypełniła przestrzeń ogrodu japońskiego.

Ogród Japoński we Wrocławiu

Ogród Japoński we Wrocławiu – egzotyczny orient w Śródmieściu. Dolnośląskie ogrody. Pomysł na weekend

Początki ogrodu sięgają roku 1909 kiedy rozpoczęto prace przed zaplanowaną na 1913 rok Wystawą Stulecia – inicjatorem przedsięwzięcia był hrabia Fritz von Hochberg a wykonawcą zarządca ogrodów rodziny Hochbergów Joseph Anlauf (zaangażowany w tworzenie m.in. palmiarni w Lubiechowie). Projekt ten powstawał przy współpracy z japońskim ogrodnikiem Mankichi Arai. Osiemdziesiąt lat później w odnowie Ogrodu Japońskiego we Wrocławiu czynnie uczestniczył prof. Ikuya Nishikawa z Tokio. Było to już po dziejowych burzach drugiej wojny światowej i po okresie w którym idea Marksa i Lenina stawiała na budownictwo z wielkiej płyty nie zaś japońskie ogrody.

Dawnego schronisko Kesselschlossbaude

Tu już nikt nie mieszka…  Opuszczone miejsca w Górach Izerskich. Kesselschlossbaude

Nad niewielką wioską Kotlina rozrzuconą na stokach Góry Kocioł w Górach Izerskich znajdziemy zarastający lasem kompleks budynków dawnego schroniska Kesselschlossbaude. Osiem budynków wybudowano stopniowo powiększając dawną gospodę w pierwszej połowie XX w. używając dość malowniczego stylu "sudecko-bawarskiego".

Śnieżne Kotły w Karkonoszach fot. Krzysztof Romańczukiewicz

Śnieżne Kotły w Karkonoszach  –  najpiękniejsze miejsca Dolnego Śląska

To jedyny obszar w promieniu kilkuset kilometrów o prawdziwie alpejskim charakterze, z urwistymi granitowymi ścianami, piarżyskami, morenami i stawkami. Ma się wrażenie jakbyśmy znaleźli się w skoncentrowanych, zminiaturyzowanych Tatrach.


fotoPort.pl - FILMY - FOTOGRAFIA  -  Z ZIEMI I Z POWIETRZA

tel. 601787056  Krzysztof Romańczukiewicz

fotoPort.pl - fotograficznie o ludziach, przyrodzie i historii -  Krzysztof Romańczukiewicz