Wielka Sobota na Podtatrzu

Święcenie ognia – Bukowina Tatrzańska. Poświęcony ogień w hubach roznoszony jest do domów .

Wielka Sobota – między mrokiem a światłem

Wielka Sobota jest ważnym dniem w kalendarzu obrzędów religijnych i zwyczajów ludowych. Podhale, Spisz i Orawa są regionami w których tradycje są pielęgnowane z większym zaangażowaniem niż w większości regionów naszego kraju.

Wielka Sobota jest ostatnim dniem Triduum Paschalnego. To czas oczekiwania na Zmartwychwstanie Chrystusa. Liturgia Wielkiej Soboty opiera się na poświęceniu ognia, wody chrzcielnej oraz odnowieniu przyrzeczeń sakramentu chrztu. Na zakończenie odprawiana jest uroczysta msza św. Wigilii Paschalnej. W Wielką Sobotę, aż do późnego wieczora, nie odprawia się mszy św., podobnie jak w Wielki Piątek. Przed południem święci się pokarmy przeznaczone na świąteczny stół.

Wiele z dawnych a zachowanych obyczajów dotyczy Wielkiej Soboty. Święcenie pokarmów w Wielką Sobotę jest jeszcze powszechne w całej Polsce – jednak, inny obrządek – zwyczaj roznoszenia do domów poświęconego ognia w płonących hubach jest kultywowany jedynie w Bukowinie Tatrzańskiej.

Święcenie pokarmów w Wielką Sobotę

W całej Polsce popularny jest wciąż tego dnia zwyczaj odwiedzania Grobów Pańskich w kościołach.

Wystawianie umundurowanej na wzór legionistów rzymskich straży przy grobach pańskich (najczęściej to strażacy z OSP) jest przyjęte jeszcze w pewnym procencie kościołów wiejskich – w miastach już ten zwyczaj zanikł. Duże różnice w tradycji kultywowania obyczajów wielkanocnych zauważalne są szczególnie obecnie, gdy postępuje szybka rewolucja kulturowa i postępuje laicyzacja. Wschód i południe Polski z ludnością osiadłą od wieków jest bardziej zachowawcza – a na obszarach, gdzie ludność w ostatnich stu latach podlegała dużym migracjom – zwyczaje szybko zanikają.