Szafran spiski, krokus - wiosna pod Tatrami

Szafran spiski – wiosna pod Tatrami

Fioletowo – liliowy cud

Krokus spiski -Tatry

Szafran czyli krokus – jego masowe kwitnienie w Tatrach to zjawisko na miarę cudu. Dorocznego misterium wiosny.
Widok ten jest jak olśnienie – łany rozkwitających fioletowo -niebieskich krokusów. Bywa, że czubki tych kwiatów przebijają się ku słońcu przez warstwę śniegu, podwójnie ciesząc oczy.

Tatry – wychodzące spod śniegu krokusy fot. Krzysztof Romańczukiewicz

Park narodowy – ochrona a degradacja – czyli co ma krokus do owcy

Szafran spiski (Krokus spiski, Crocus scepusiensis) to jeden z ponad osiemdziesięciu gatunków krokusa – w naturalnych stanowiskach występuje najliczniej w Tatrach i wokół nich, ale spotykany jest także w wielu pasmach Beskidów (Beskid Żywiecki, Wysoki, Mały, Wyspowy, Gorce) a nawet na Wyżynie Sandomierskiej. Do 2014 roku była to roślina objęta całkowitą ochroną – dziś podlega tylko ochronie częściowej. Szafran spiski kwitnie od marca do maja – w zależności od wysokości, a spotykany jest od regla dolnego po piętro kosodrzewiny. Podobnie jak ma to miejsce z innymi cennymi kwiatami górskimi – ich występowanie w parkach narodowych spada na skutek nieprzemyślanych zakazów – krokusy (podobnie jak cały szereg innych charakterystycznych dla tych siedlisk roślin) najlepiej się czują na użyźnianej przez owczy nawóz glebie i tam gdzie trawy są w późniejszym okresie wegetacji niższe (stąd parki narodowe znów zezwalają na wypas owiec „kulturowy” i same organizują koszenie łąk śródleśnych czy dawnych pastwisk aby w ten sposób zatrzymać proces degradacji biologicznej tych obszarów). Do rozprzestrzeniania się drobnych nasion krokusa spiskiego przyczyniają się co ciekawe w dużym stopniu mrówki. Nasiona szafranu zawierają wyrostek (elajosom) bogaty w mrówcze przysmaki – chętnie transportują nasiona w kierunku mrowisk, na znaczne nieraz odległości, przyczyniając się do ich rozsiewania.

Spektakularny widok około 14 milionów (!) rozkwitających krokusów na Polanie Chochołowskiej przyciąga coraz większe tłumy turystów – a TPN próbuje ograniczyć negatywny wpływ tej popularności na środowisko.