Opuszczona cerkiew – Stare Oleszyce. Zatrzymany czas wielokulturowej II Rzeczpospolitej.
Roztocze –
i całe wschodnie pogranicze ma pewną duchową nić pokrewieństwa z terenami zachodnimi czy północnymi – dopatrzeć się można ti i tam miejsc, które żywo przypominają inny, odległy świat. Świat sprzed kataklizmu wojny, który zginął bezpowrotnie.
Cerkiew Opieki Matki Bożej
w Starych Oleszycach jest jedną z kilkudziesięciu świątyń pozostałych po wyznawcach obrządku wschodniego (greckokatolickiego, unickiego lub prawosławnego) w pasie przygranicznym wschodniej i południowej Polski. Mniejsza część z tej liczby nadal i służy wyznawcom prawosławia – jednak większość z zachowanych dawnych cerkwi pełni dziś funkcję kościołów katolickich. Znaczna część cerkwi nie dotrwała do naszych czasów – po wojennych oraz powojennych wysiedleniach będących rezultatem krwawych walk – całe wsie pozostały bezludne a cerkwie nieużytkowane i opuszczone. Podobnie się działo, lecz w jeszcze większej skali po drugiej stronie nowej wschodniej granicy – tam niszczały i popadały w ruinę polskie kościoły katolickie – te, które nie zostały wcześniej spalone przez UPA.
Cerkiew w Starych Oleszycach ocalała mimo, iż jest opuszczona od 1947 roku. To, że świątynia nie jest drewniana a murowana z pewnością pomogło jej przetrwać ten czas. W epoce PRL przez jakiś czas pełniła ona funkcję magazynu nawozów sztucznych co mimo deprecjacji także pomagało jej przetrwać.
Świątynię wybudowano w 1913 roku, na planie krzyża – w którego centralnej części wznosi się kopuła zwieńczoną sygnaturką. We wnętrzu zachowała się drewniana ambona i chór, na ścianach zobaczymy liczne polichromie i zdobienia ornamentalne.
Najważniejsze jest to, że możemy tam wejść bez przeszkód – drzwi dawnej świątyni są otwarte na oścież – i przekraczamy je niczym bramę czasu. W środku słyszymy śpiew ptaków a przymykając lekko oczy może usłyszymy chór cerkiewny sprzed wieku…
Fotografie chronione są prawem autorskim.
Gdzie to jest ?
Województwo lubelskie, powiat lubaczowski
Wiejska 35, 37-630 Stare Oleszyce
Miejsca opuszczone, zapomniane. Roztocze. Cerkiew – Stare Oleszyce.